Auteur: SMF

New statement from our chairman regarding Sayfo Monument

SMF

Sayfo monument in Enschede: Een Suryoyo gemeenschap tegen zichzelf verdeeld, zal niet stand houden

Voor de Suryoye Aramese Federatie Nederland kwam het afschieten door B&W Enschede van het publieke Sayfo herdenkingsmonument in het Volkspark als een donderslag bij heldere hemel. “Arameeërs zijn geschokt over de houding van de Burgemeester Bleker inzake het genocidemonument in het Volkspark,” kopte hun persbericht van 14 december 2023. Naar hun zeggen droop de burgervader met knikkende knieën af na hevige Turkse bezwaren en was het ontbreken van een breed draagvlak binnen de gemeenschap slechts een zwakke smoes.

De Suryoye moeten de hand echter ook in eigen boezem steken. De aanvraag voor het Sayfo monument werd initieel ingediend door Aramese Suryoye organisaties. Vervolgens wurmden Assyrische Suryoye organisaties zich ongevraagd in de aanvraag. Na de eis van de burgemeester voor een breed draagvlak, hielden de Aramese Suryoye de boot zo lang mogelijk af en probeerden in de onderhandelingen zo min mogelijk weg te geven… Eind 2023 mislukte deze unieke kans om in Nederland de Sayfo gezamenlijk te herdenken, inclusief een monument in de Nederlandse publieke ruimte. Breed draagvlak is sindsdien ver te zoeken.

Vanwaar de schok bij de Aramese Suryoye? Hebben we namelijk iets dergelijks niet eerder gezien, rond de oprichting van een openbaar Sayfo-monument in Södertälje, Zweden. Daar woekert een nagenoeg identiek proces al meer dan 2 decennia voort. Alhoewel B&W enkele jaren geleden – na lang de boot te hebben afgehouden – akkoord is gegaan, staat het Sayfo monument er nog steeds niet. Södertälje – met 1 op de 3 inwoners van Suryoyo-afkomst – is symbool komen te staan voor een wanordelijk en zwak Suryoyo maatschappelijk middenveld dat hardnekkig weigert om robuuste vormen aan te nemen. Het heeft er alles van weg dat de Suryoye in Enschede hard op weg zijn het voorbeeld van de Suryoye in Södertälje te volgen.

En vanwaar toch de verontwaardiging? We hebben eerder gezien dat zelfs in tijden van nationaal onheil de vertegenwoordigende Suryoye organisaties de grootste moeite hebben om over hun eigen schaduw heen te stappen. Dit werd pijnlijk duidelijk in 2014. In de maanden juni-augustus van dat jaar veroverde de fundamentalistische Islamitische Staat, de stad Mosul en de Nineve Vlakte in Irak waarbij tienduizenden Suryoye op de vlucht sloegen voor de islamitische terroristen. De Syrisch-orthodoxe patriarch nodigde de leiders van 3 seculiere organisaties – de Assyrische Democratische Organisatie, Mesopotamische Nationale Raad en Wereldraad van Arameeërs (Suryoye) – uit voor een bijeenkomst in Zwitserland. De nieuw aangetreden kerkleider had het initiatief genomen om tot overkoepelende gesprekken en afspraken te komen voor de Suryoye. Ondanks de wreedheden van IS en ondanks de steeds bloediger wordende burgeroorlog in Syrië, slaagden de vier partijen er niet in om nader tot elkaar te komen en om samen de nationale agenda van de Suryoye te bevorderen.

In de maanden volgend op de bijeenkomst lukte het de Wereldraad van Arameeërs (Suryoye) niet om intern voldoende steun te krijgen om met de andere seculiere organisaties tot overkoepelende afspraken te komen. De Assyrische Democratische Organisatie en de Mesopotamische Nationale Raad slaagden er na een weerbarstig proces van jaren praten uiteindelijk in om een losse samenwerking in Syrië tot stand te brengen.

De evangelist Marcus (3:24-25) waarschuwde er al voor: een huis dat intern verdeeld is tegen zichzelf zal ten onder gaan. Het raakt intern verzwakt en staat open voor externe politieke manipulatie en uitbuiting. Dit is het geval in de thuislanden van de Suryoye. Inheemse minderheden in het nauw worden als uithangbord gebruikt om in het Westen sympathie te winnen voor de belangen van repressieve regimes. Indien nodig worden van bovenaf heimelijk interne verschillen aangesticht, aangewakkerd en op scherp gesteld.

Deze politieke les moeten de Suryoye nog leren. Ook in de diaspora, zo blijkt. Een sterk en seculier maatschappelijk middenveld dwingt politieke volwassenheid af. Het conditioneert organisaties die grotendeels bestaan vanwege de naamkwestie. Het brengt mensen samen ondanks hun verschillende meningen en ideeën, en het slijpt de verschillen minder scherp en maakt compromissen op hoog niveau mogelijk. Een sterk Suryoyo maatschappelijk middenveld zorgt er niet alleen voor dat het eren en herdenken van de honderdduizenden Suryoye slachtoffers van de Sayfo Genocide op een waardige manier gebeurt, maar ook dat het proces om te komen tot een publiek monument en een gezamenlijke herdenking in Nederland respectvol en professioneel verloopt.

En hoe zit het dan met de Nederlandse overheid en de burgemeester van Enschede? Het officieel erkennen van de genocide op Armeniërs, Suryoye en Grieken in het Ottomaanse Rijk in 1915 is de enige rechtvaardige manier van handelen. Historicus dr. Dirk Roodzant stelt in de Clingendael Spectator dat we kunnen “concluderen dat de Nederlandse regering op de hoogte was van de vervolgingen van de Armeniërs in het Ottomaanse Rijk. Nederland wist van de pogroms tussen 1894 en 1897 en van die in 1909 in Cilicië. Daarnaast was Nederland op alle niveaus op de hoogte van de Armeense genocide tussen 1915 en 1917.” De Nederlandse regering wist ervan. Dit brengt een morele verantwoordelijkheid met zich mee, niet alleen in woord maar ook in daad. Het officieel erkennen van de genocide op Armeniërs, Suryoye en Grieken in het Ottomaanse Rijk in 1915 en daarna is de enige juiste daad als de Nederlandse regering niet wil vervallen in morele lippendienst, loze retoriek en eigenbelang-denken.

Echter, om bovenstaande te bereiken is een verenigd Suryoyo-huis nodig. Want tegen een verenigd Suryoyo-huis is geen ontwijkende Nederlandse regering of burgemeester opgewassen.

Yusuf Kangus (Yawsef Beth Turo)

Voorzitter Suryoyo Media Foundation

Premiere Hano Qitho

SMF

Vandaag was onze première van de cartoon Hano Qitho.

Wij hielden deze première in twee kerken, Mor Kuryakus te Enschede en Mor Augin in Hengelo.

Hier de link naar de cartoon via onze eigen YT-kanaal:

Ook nog de lyrics om lekker mee te zingen!

Hano qitho

Adyawma Hano qitho
Komicayid bkul fnitho
Kurxina qritho qritho
Gidzeyrina kul duktho.

Kımshafri i Kalusto
Hano qitho i bartho
Ktucnila cla katfotho
Remzo du Sawmo Rabo.

Hano qitho i bartho
Dmalkoyo cam shudoyo
Hule l’Aloho doshno
I bartheyde debihto.

Kmisım birgil bu sfero
Komifariq lkul nosho
İ kalusto di Hano
Kmitakırxo ma bnotho.

Kul shato kımcaydile
A Suryoye bkul duktho
Yawmo di hano qitho
Lalye du Sawmo Rabo.

Mele: Yawsef Beth Turo / Yacob Kangus
Qintho: Luay Hanna
Zamirto: Refka Kangus Be Mehrawi